GENDER
Controversieel vraagstuk: Vrouwelijke genitale verminking (VGV)
Dit tweede deel heeft als doel leerkrachten te helpen bij het omgaan met genderextremisme, zodra deze situatie is vastgesteld. Hieronder wordt een aantal scenario’s of situaties van extremisme geschetst die onder andere door leerkrachten, beleidsmakers, onderwijsdeskundigen, journalisten en adviseurs aan de orde zijn gesteld, met daarbij de belangrijkste obstakels en aanbevelingen.
Van de vrouwen die 2012 in Nederland woonden en afkomstig waren uit landen waar vrouwelijke genitale verminking (VGV) wordt toegepast (bijna 70.000, 1% van de Nederlandse vrouwelijke bevolking), had naar schatting 40% VGV ondergaan. VGV vindt meestal plaats tussen de 4 en 12 jaar. Meisjes jonger dan 15 jaar behoren tot de potentiële populatie die het risico loopt om VGV te ondergaan. [1]
Er zijn in Nederland verschillende projecten op het gebied van VGV uitgevoerd, uit het oogpunt van mensenrechten, volksgezondheid, geestelijke gezondheid en medische voorzieningen. Er is nationaal beleid ontwikkeld om VGV bij jonge meisjes te voorkomen en om relevante medische en psychosociale gezondheidszorg te bieden aan vrouwen die VGV hebben ondergaan. Anno 2020 is het echter moeilijk om een volledig beeld te vormen van het aantal meisjes dat risico loopt of het aantal vrouwen dat VGV heeft ondergaan.
[1] Marja Exterkate, Vrouwelijke Genitale Verminking in Nederland: omvang, risico en determinanten. Beknopte versie van het onderzoeksrapport “Female Genital Mutilation in the Netherlands”,Pharos Centre of Expertise on Health for Migrants and Refugees, Utrecht, January 2013.
- VGV is moeilijk te behandelen in de klas, omdat het ‘taboe’ is bij leerlingen van sommige culturele en religieuze achtergronden.
- De kwestie is ingebed in tradities en religie (uit de incorrecte veronderstelling dat VGV een religieus gebod is), en nodig is voor het beschermen van de maagdelijkheid.
- Er zijn gevallen waarin VGV door sommige leerlingen als een sociale norm wordt beschouwd. Normen zijn een sociale gedragsregels die leden van een gemeenschap volgen in de overtuiging dat anderen verwachten dat zij zich aan die regels zullen houden.
- Het niet laten uitvoeren van VGV betekent dat een gemeenschap meisjes en hun familie kan stigmatiseren en isoleren, hetgeen leidt tot afkeuring en het verlies van sociale status en economische voorspoed.
- Door sociale druk worden ouders ervan overtuigd dat VGV het beste is voor hun dochters, zelfs als zij dat eigenlijk niet willen.
- Leerlingen (zowel mannen als vrouwen) kunnen woorden zoals clitoris, geslachtsgemeenschap, vrouwelijk orgasme en seksueel genot, en zelfs urineweginfectie beledigend vinden en stellen dat het gebruik van deze woorden tegen hun cultuur of religie indruist.
- Men ziet VGV niet als grove mensenrechtenschending, noch wordt er stilgestaan bij het feit dat VGV tegen de Nederlandse wet is en een gevangenisstraf tot 12 jaar met zich meebrengt.
Er is een wijdverbreid gebrek aan begrip over de gevolgen van VGV voor de geestelijke gezondheid van vrouwen en meisjes.
- Neem het onderwerp op bij bredere gesprekken over mensenrechten.
- Nodig gezondheidswerkers en medische professionals uit om in de klas te spreken voer dit onderwerp.
- Nodig juristen uit om de leerlingen te vertellen dat VGV ernstige strafrechtelijke gevolgen met zich mee kan brengen.
- Stimuleer de deelname van gemeenschapsleiders die bereid zijn om lezingen over VGV te geven.
- Spits het educatief materiaal toe op de religieuze en culturele gevoeligheden van leerlingen met verschillende achtergronden.
- Raadpleeg het onderwijsmateriaal dat is opgesteld door organisaties zoals de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), het Kinderfonds van de Verenigde Naties (UNICEF) en de Nederlandse overheid.
THE E-LEARNING TOOL
This project is co-funded by the Internal Security Fund of the European Union – GA N° 871038